Η βελτίωση των λιπιδίων του ορού είναι εφικτό να επιτευχθεί μέσω αλλαγών στον τρόπο ζωής, συμπεριλαμβανομένης της τροποποίησης της διατροφής. Μια διαιτητική προσέγγιση στη διαχείριση των λιπιδίων, συμπεριλαμβανομένης μιας συνολικής αλλαγής στο διαιτητικό πρότυπο μπορεί να χρησιμοποιηθεί με ή χωρίς φαρμακοθεραπεία για την επίτευξη των στόχων των λιπιδίων.
Η αποτελεσματικότητα των διαιτητικών τροποποιήσεων ή συμπληρωμάτων στη βελτίωση των λιπιδίων του ορού είναι ένα θέμα που επανεξετάζεται συχνά και υπάρχουν θέματα τα οποία δεν είναι ακόμη εντελώς ξεκάθαρα.
Για όλα τα άτομα στα οποία ενδείκνυται η διαχείριση των λιπιδίων, προτείνεται διαιτητική τροποποίηση ως μέρος της αρχικής θεραπείας. Πρόσθετες τροποποιήσεις στον τρόπο ζωής, συμπεριλαμβανομένης της απώλειας βάρους και της άσκησης, αποτελούν επίσης συστατικά της αρχικής ολοκληρωμένης προσέγγισης για τη διαχείριση των λιπιδίων, πάντοτε φυσικά με την συμβουλή των θεραποντων ιατρών και της ομάδας υγείας.
Η προσέγγισή στη διατροφική τροποποίηση για τη διαχείριση των λιπιδίων συνήθως περιλαμβάνει:
•Για ασθενείς με δυσλιπιδαιμία, είτε βρίσκονται σε ταυτόχρονη φαρμακολογική θεραπεία μείωσης των λιπιδίων είτε όχι, ενθαρρύνεται η τήρηση ενός από τα ακόλουθα γενικά διατροφικά πρότυπα που είναι γνωστό ότι βελτιώνουν τα λιπίδια του ορού: Μεσογειακή διατροφή, διαιτητικές προσεγγίσεις για τη διακοπή της υπέρτασης (δίαιτα DASH), χορτοφαγική (ή άλλη διατροφή με περιορισμό κρέατος), δίαιτα χαμηλή σε υδατάνθρακες, αποφυγή τρανς λιπαρών. Τέτοιες διατροφικές αλλαγές, ιδιαίτερα σε ασθενείς με κακή αρχική διατροφή, μπορούν να βελτιώσουν τη χοληστερόλη λιποπρωτεϊνών χαμηλής πυκνότητας (LDL) κατά 17 έως 29%.. Πολλά από τα διατροφικά πρότυπα που μπορούν να βελτιώσουν τα λιπίδια έχουν πρόσθετα οφέλη για την υγεία, συμπεριλαμβανομένης της μείωσης του κινδύνου καρδιαγγειακών παθήσεων και της μείωσης της αρτηριακής πίεσης και του βάρους.
Για τα άτομα που δεν μπορούν να κάνουν αλλαγές στο συνολικό διατροφικό τους πρότυπο, ενθαρρύνεται η συμπερίληψη συγκεκριμένων διαιτητικών συστατικών που είναι γνωστό ότι βελτιώνουν τα λιπίδια. Αυτά τα συστατικά θα πρέπει ιδανικά να υποκαταστήσουν ένα άλλο διαιτητικό συστατικό που είναι γνωστό ότι σχετίζεται με επιβλαβείς επιδράσεις στα λιπίδια ή σε άλλες μεταβολικές παραμέτρους. Ως παραδείγματα:
• Αντικατάσταση του κόκκινου κρέατος με άπαχο κρέας όπως τα (μη τηγανητά) πουλερικά ή τα ψάρια (εκτός από γαρίδες) στις συνταγές ή προϊόντων με βάση τη σόγια αντί για κρέας
• Αντικατάσταση των προϊόντων ραφιναρισμένων σιτηρών με προϊόντα ολικής αλέσεως υψηλότερης περιεκτικότητας σε φυτικές ίνες, όποτε είναι δυνατόν
•Πίνετε τσάι, ανθρακούχο νερό ή καθαρό νερό αντί για ζαχαρούχα αναψυκτικά και χυμούς φρούτων
•Χρησιμοποιώντας άλειμμα βουτύρου ξηρών καρπών αντί για παραδοσιακό βούτυρο γαλακτοκομικών προϊόντων
Εκτός από τη χρήση αυτών των συστατικών ως υποκατάστατα άλλων τροφίμων, οι ξηροί καρποί, τρόφιμα υψηλής περιεκτικότητας σε φυτικές μπορούν επίσης να προστεθούν εάν δεν υπάρχουν αντενδείξεις (λ.χ αλλεργία) για τη βελτίωση των λιπιδίων.
Ειδικοτερα, για άτομα με αυξημένη LDL χοληστερόλη (‘κακή”χοληστερίνη”, συστήνεται μείωση των κορεσμένων λιπαρών και της συνολικής θερμιδικής πρόσληψης.
•Για όσους πάσχουν από μεμονωμένη υπερτριγλυκεριδαιμία, συστήνεται μια δίαιτα χαμηλή σε υδατάνθρακες με μειωμένη συνολική θερμιδική πρόσληψη.
•Για ασθενείς που αντιμετωπίζουν υπερβαρότητα και έχουν αυξημένα τριγλυκερίδια και/ή χαμηλή HDL χοληστερόλη, και για ασθενείς με προδιαβήτη και στεατική ηπατική νόσο, συστήνεται συνήθως να ακολουθείται μεσογειακή διατροφή.
Επιπλέον, άτομα με συγκεκριμένες συννοσηρότητες (π.χ. σακχαρώδης διαβήτης και υπέρταση) μπορεί να χρειαστεί να περιορίσουν ορισμένα μακροθρεπτικά συστατικά ή / και μέταλλα (π.χ., υδατάνθρακες υψηλού γλυκαιμικού φορτίου και νάτριο). Εκείνοι με αλλεργίες μπορεί να χρειαστεί να αποφύγουν ορισμένα τρόφιμα; Και μερικοί άνθρωποι μπορεί να να ακολουθήσουν μια δίαιτα περιορισμένη σε κρέας λόγω προσωπικών προτιμήσεων ή θρησκευτικών λόγων λ.χ νηστείας. Επιπλέον, θα πρέπει να λαμβάνεται υπόψη το φαρμακευτικό σχήμα ενός ασθενούς πριν από την έναρξη οποιασδήποτε διαιτητικής αλλαγής (π.χ., πιθανή ανάγκη αλλαγής ενός υπογλυκαιμικού σχήματος σε έναν ασθενή με σακχαρώδη διαβήτη μετά την έναρξη μιας δίαιτας χαμηλών υδατανθράκων). Καμία δίαιτα δεν είναι κατάλληλη για όλους τους ανθρώπους ενώ είναι σημαντικό να έχουμε εξατομεικευμένη συμβουλή από τους θεράποντες ιατρούς μας, διατροφολόγ ή άλλον επαγγελματία υγείας ανάλογα με την περίπτωσή μας.
Μεσογειακή διατροφή
Δεν υπάρχει ενιαία μεσογειακή διατροφή, αλλά διατροφικά πρότυπα που αναφέρονται ως μεσογειακή διατροφή είναι συνήθως υψηλές σε φρούτα, λαχανικά, δημητριακά ολικής αλέσεως, φασόλια, ξηρούς καρπούς και σπόρους και περιλαμβάνουν το ελαιόλαδο ως σημαντική πηγή λίπους. Περιλαμβάνουν συνήθως μέτριες ποσότητες ψαριών, πουλερικών και γαλακτοκομικών προϊόντων και υπάρχει λίγο κόκκινο κρέας.
Η μεσογειακή διατροφή μπορεί να οδηγήσει σε μείωση της ολικής χοληστερόλης, της LDL-C, της οξείδωση της LDL-C και τα επίπεδα τριγλυκεριδίων, ιδιαίτερα σε άτομα με σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2.
Nutrition and Lifestyle Interventions in Managing Dyslipidemia and Cardiometabolic Risk – PMC
Γενικές Συμβουλές για την Δυσλιπιδαιμία
Τροφές που καλό θα ήταν να βάλετε στην διατροφή σας
- Σπανάκι, μαρούλι, λάχανο
- Ακτινίδια
- Πορτοκάλια
- Γκρέιπφρουτ
- Μήλα
- Αχλάδια
- Δαμάσκηνα
- Σταφύλια
- Καρότα
- Παντζάρια
- Σέλινο
- Πιπεριές
- Αβοκάντο
- Δημητριακά ολικής άλεσης υψηλής περιεκτικότητας σε φυτικές ίνες
- Κριθάρι
- Πλιγούρι βρόμης
- Κινόα
- Φακές
- Καστανό ρύζι
- Γαλοπούλα
- Κοτόπουλο
- Μπακαλιάρο
- Τόνο
- Σολομό
- Ασπράδια αυγών
- Αμύγδαλα, καρύδια
- Σουσάμι και άλλους σπόρους
Τροφές που καλό θα ήταν να αποφεύγετε ή να περιορίσετε
- Χοιρινό
- Μοσχάρι
- Συκώτι
- Λουκάνικα
- Μπέικον
- Σαλάμια
- Ψάρια σε κονσέρβα με λάδι
- Χοτ ντογκ
- Οστρακοειδή
- Γαρίδες
- Κρόκους αυγών
- Σάλτσες
- Ζωικά γάλατα
- Τυριά
- Γιαούρτια από πλήρες γάλα
- Ντόνατς, αρτοσκευάσματα, μπισκότα, κέικ
- Συσκευασμένα σνακ
- Παγωτά
- Κρέμες
- Αναψυκτικά
- Χυμούς φρούτων με ζάχαρη
- Τηγανητά / φαστ φουντ
- Λάδι καρύδας, φοινικέλαιο
- Βούτυρο, , λίπος
- Πατατάκια, κουλούρια
- Αλκοόλ
Φρούτα και λαχανικά
Οι τροφές φυτικής προέλευσης δεν περιέχουν χοληστερόλη. Δεν θα χρειαστεί να περιορίσετε τα φρούτα και τα λαχανικά στη διατροφή σας, καθώς είναι θρεπτικά και γεμάτα φυτικές ίνες και φυτοστερόλες (υγιείς χημικές ουσίες που βοηθούν στον έλεγχο των επιπέδων της LDL).
Οι σαλάτες είναι χρήσιμες επιλογές, αλλά προσέξτε τι προσθέτετε. Παραλείψτε το ντρέσινγκ και τα έξτρα όπως το μπέικον. Προτιμήστε ένα μείγμα από φυλλώδη χόρτα, άπαχη πρωτεΐνη και σπόρους.
Ψάρια
Προτιμάτε τα ψάρια που είναι χαμηλά σε λιπαρά και υδατάνθρακες και υψηλά σε πρωτεΐνες. Ο τόνος και ο σολομός περιέχουν επίσης ωμέγα-3 λιπαρά, καλά λιπαρά που μπορούν να συμβάλουν στη μείωση των επιπέδων των τριγλυκεριδίων.
Ξηροί καρποί και σπόροι
Όλα τα λίπη δεν είναι ίδια. Τα κορεσμένα λιπαρά, ειδικά εκείνα με υψηλή περιεκτικότητα σε LDL, μπορούν να επηρεάσουν αρνητικά τα επίπεδα λιπιδίων. Τα καλά λιπαρά (όπως οι ξηροί καρποί και το αβοκάντο), μπορούν να βοηθήσουν στη μείωση των επιπέδων χοληστερόλης, ενισχύοντας την καλή χοληστερόλη.
Οι ξηροί καρποί, οι σπόροι και τα έλαια με υψηλή περιεκτικότητα σε λινολενικό οξύ (ένας τύπος ωμέγα-3 λιπαρών), μπορούν να μειώσουν τα επίπεδα λιπιδίων. Τα καρύδια, τα πεκάν, τα αμύγδαλα και τα φιστίκια είναι πλούσια σε ωμέγα-3 λιπαρά και φυτικές ίνες.
Επειδή δίνουν πολλές θερμίδες, πρέπει να καταναλώνονται με μέτρο.
Όσπρια
Τα όσπρια, όπως τα φασόλια, έχουν υψηλή περιεκτικότητα σε πρωτεΐνες και χαμηλά λιπαρά που μπορούν να έχουν ισχυρό αντίκτυπο στα επίπεδα των λιπιδίων σας.
Γαλακτοκομικά
Επιλέξτε άπαχο γάλα και γιαούρτι αντί για πλήρες γάλα. Το τυρί έχει γενικά υψηλή περιεκτικότητα σε κορεσμένα λιπαρά, αλλά μικρές μερίδες τυριών με χαμηλά λιπαρά, όπως η μοτσαρέλα, είναι υγιεινές επιλογές.
Αφεψήματα
Τα αφεψήματα βοτάνων και το πράσινο τσάι μπορούν επίσης να βοηθήσουν στη μείωση της χοληστερόλης.
Ο χυμός εσπεριδοειδών μπορεί αντίστοιχα να έχει ευεργετική επίδραση στα επίπεδα χοληστερόλης.
Αντίθετα, αλκοολούχα ποτά, ιδίως τα κοκτέιλ, μπορεί να δώσουν πολλές θερμίδες και ζάχαρη και να αυξήσουν τα τριγλυκερίδια.
TO ΠΑΡΟΝ ΑΡΘΡΟ ΔΕΝ ΑΠΟΤΕΛΕΙ ΙΑΤΡΙΚΗ ΣΥΜΒΟΥΛΗ, ΤΗΝ ΟΠΟΙΑ ΠΑΡΕΧΕΙ ΕΞΑΤΟΜΙΚΕΥΜΕΝΑ Ο ΘΕΡΑΠΩΝ ΙΑΤΡΟΣ Η ΑΛΛΟΣ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΑΣ ΥΓΕΙΑΣ.
