🌍 ΓΟΠ: Μια Συχνή Πάθηση που συχνά “υποτιμάται”

• Η Γαστροοισοφαγική παλινδρόμιση (ΓΟΠ) είναι μια πολύ συχνή πάθηση που περιγράφεται ως συμπτώματα ή επιπλοκές λόγω παλινδρόμησης γαστρικού περιεχομένου στον οισοφάγο, ή ακόμα και στη στοματική κοιλότητα 🤢➡️👄/🫁.

• Επιδημιολογικά δεδομένα δείχνουν ότι η συχνότητα της GERD στον Δυτικό κόσμο είναι 10%–20% 🌍, με χαμηλότερη συχνότητα στην Ασία 🌏.

Η νόσος αποτελεί την 4η πιο συχνή χρόνια πάθηση στην πρωτοβάθμια φροντίδα 🏥. Οι γενικοί οικογενειακοί ιατροί παίζουν σημαντικό ρόλο στην αναγνωρισή της, αλλά η διάγνωση δεν είναι πάντα εύκολη 🔍. Τυπικά συμπτώματα: καούρα 🔥 και παλινδρόμηση ↩️, σε ορισμένες όμως περιπτώσεις ασθενείς μπορεί να παρουσιάζουν και δυσπεψία ή εξωοισοφαγικές εκδηλώσεις (θωρακικός πόνος, χρόνιος βήχας 🫁, άσθμα 🌬️) και συχνά χρειάζεται διεπιστημονική προσέγγιση για τον αποκλεισμο άλλων παθήσεων και την οριστική διάγνωση.

Είναι ενδεικτικό ότι σύμφωμα με μελέτες το 70% των ασθενών με τυπικά συμπτώματα ΓΟΠ δεν έχουν ενδοσκοπικές αλλοιώσεις 🔍.

• Μια πανευρωπαϊκή μελέτη έδειξε ότι το 28–47% των ασθενών με ΓΟΠ ανέφεραν σημαντικό φορτίο συμπτωμάτων στην αρχική επίσκεψη 👥 και ενώ το 30–100% έλαβαν αγωγή ( PPIs 💊), το 15–30% εξακολουθούσαν να έχουν συμπτώματα στην περαιτέρω παρακολούθηση ⏳. Στους περισσότερους ασθενείς (65–88%) δεν πραγματοποιήθηκαν διαγνωστικές εξετάσεις μεταξύ αρχικής επίσκεψης και παρακολούθησης 📊

• Τα ευρήματα δείχνουν ότι η τρέχουσα διαχείριση των ασθενών με ΓΟΠ στην πρωτοβάθμια φροντίδα απέχει πολύ από το ιδανικό ⚠️ και επιβαρύνει ασθενείς και συστήματα υγείας 🏥💸 Συχνά υπάρχει διαφορά αντίληψης μεταξύ ασθενών και ιατρών στην εκτίμηση της σοβαρότητας των συμπτωμάτων 😕🤝 γιαυτό είναι σημαντική η βελτίωση της επικοινωνίας ιατρού-ασθενή.

Τι να προσέξετε:

🍽️ Διατροφή

Αποφύγετε ή μειώστε:

• Λιπαρά φαγητά, τηγανητά, fast food
• Καφέ, αναψυκτικά, σοκολάτα
• Ντομάτα, σάλτσες, ξύδι, εσπεριδοειδή
• Πικάντικα φαγητά
• Αλκοόλ

Προτιμήστε:

• Μικρά και συχνά γεύματα (4–5 την ημέρα)
• Ελαφρά, μη όξινα τρόφιμα (π.χ. ρύζι, βραστά λαχανικά, γιαούρτι, ψάρι)
• Να μην ξαπλώνετε αμέσως μετά το φαγητό (περιμένετε 2–3 ώρες)

⚖️ Σωματικό βάρος & στάση σώματος

• Διατηρήστε υγιές βάρος (η παχυσαρκία αυξάνει την πίεση στο στομάχι)
• Ανυψώστε το κεφαλάρι του κρεβατιού κατά 10–15 εκ.
• Αποφύγετε σφιχτά ρούχα και ζώνες
• Μην σκύβετε ή σηκώνετε βάρη αμέσως μετά το φαγητό

🚭 Συνήθειες

• Διακόψτε κάπνισμα (χαλαρώνει τον κατώτερο οισοφαγικό σφιγκτήρα)
• Περιορίστε αλκοόλ και καφεΐνη
• Μην τρώτε πριν τον ύπνο (ιδανικά 3 ώρες πριν)

Τον παρόν άρθρο παραθέτει δεδομένα από επιδημιολογικές μελέτεςς και δεν αποτελεί εξατομικευμένη ιατρική συμμβουλή. Για κάθε θέμα υγείας συμβουλευτειτε τον θεραποντα ιατρό σας

Πηγές:

Approach to gastroenterological diseases in primary care – PMC

1. American College of Gastroenterology (ACG) Clinical Guideline:
   • Katz PO, Dunbar KB, Schnoll-Sussman FH, et al.
     ACG Clinical Guideline for the Diagnosis and Management of Gastroesophageal Reflux Disease.
     Am J Gastroenterol. 2022;117(1):27–56.
     DOI: 10.14309/ajg.0000000000001538
2. European Society of Neurogastroenterology and Motility (ESNM) & United European Gastroenterology (UEG):
   • Gyawali CP, Roman S, Bredenoord AJ, et al.
     European consensus on the diagnosis and management of GERD.
     United European Gastroenterol J. 2022;10(1):1–28.
     DOI: 10.1002/ueg2.12120
3. Ελληνική Γαστρεντερολογική Εταιρεία (ΕΓΕ):
   • ΕΓΕ. Κατευθυντήριες οδηγίες για τη διάγνωση και αντιμετώπιση της γαστροοισοφαγικής παλινδρόμησης.
     (διαθέσιμες στο https://www.hsg.gr)
4. Mayo Clinic – GERD (Gastroesophageal reflux disease):
   • https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/gerd