Η επιδημία του καπνίσματος παραμένει μίααπό τις μεγαλύτερες απειλές της δημόσιας υγείας, σκοτώνοντας 8 εκ. ανθρώπους κάθε χρόνο παγκοσμίως και 1.3 εκ. μη καπνιστές που εκτίθενται σε παθητικό κάπνισμα. Συνολικά, Τον 20 αιώνα το κάπνισμα έχει προκαλέσει το θάνατο 100εκ ανθρώπων ενώ 1δις άτομα υπολογίζεται να χάσουν τη ζωή τους στον 21ο αιώνα, εξαιτίας του καπνίσματος.
Εκτιμάται πως περισσότερα από 13 άτομα πεθαίνουν κάθε λεπτό λόγω του καπνίσματος. Για κάθε μέρα καπνίσματος ο καπνιστής μειώνει το προσδόκιμο επιβίωσης του λίγες ώρες και κατά μέσο όρο ζει περίπου 10 χρόνια λιγότερο από ένα μη καπνιστή.
Υπολογίζεται ότι υπάρχουν 1,25 δις χρήστες καπνού στον κόσμο αλλά ευτυχώς υπάρχει μειωτική τάση: 1 στους 5 καπνίζει (ενώ το 2000, 1 στους 3 κάπνιζε). Το 2020, 22.3% του πληθυσμού παγκοσμίως κάπνιζε: 36.7% των ανδρών και το 7.8% των γυναικών. Στην Ευρώπη, καπνίζει το25.3%. Μέχρι το 2030 ο ΠΟΥ υπολογίζει ότι η Ευρώπη θα έχει από τα μεγαλύτερα ποσοστά (23%). Τα ποσοστά χρήσης καπνού στις γυναίκες στην Ευρώπη σύμφωνα με τον ΠΟΥ θα είναι περισσότερο από το διπλάσσιο του διεθνή μέσου όρου.
Στην χώρα μας καπνίζουν εκατομύρια άτομα, Ο επιπολασμός του καπνίσματος στην Ελλάδα έχει μειωθεί σημαντικά τα τελευταία χρόνια (24,9%), ενώ παράλληλα η πρόθεση για τη διακοπή του καπνίσματος, σύμφωνα με στοιχεία του 2018, έχει αυξηθεί σημαντικά (>40). Ωστόσο, μόνο 1 στους 4 Έλληνες αναφέρουν 1 τουλάχιστον προσπάθεια διακοπής κατά τη διάρκεια του τελευταίου έτους, η συντριπτική πλειοψηφία εξ αυτών είναι καπνιστές ανώτερου κοινωνικό-οικονομικού επιπέδου.
Περισσότερα από 20.000 άτομα πεθαίνουν κάθε χρόνο από τον καπνό. Είμαστε από τις χώρες που διατηρούμε από τα πιο ψηλά ποσοστά σε καπνιστές ενώ οι έλληνες καπνιστές κάνουν χρήση μεγαλύτερου αριθμού τσιγάρων σε σχέση με τους ευρωπαίους (οι οποίοι κατά μέσο όροαναφέρουν 10-14 τσιγάρα/ημέρα) ενώ παράλληλα το ξεκινούν και σε μικρότερες ηλικίες
Για να αντιμετωπιστεί η παγκόσμια αυτή παδημία ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας έχει συνάψει την Παγκόσμια Συνθήκη για τον Έλεγχο του Καπνίσματος (Framework Convention on Tobacco Control), το 2004 και την οποία έχουν προσυπογράψει 182 χώρες. Η συνθήκη αυτή στηρίζεται σε άξονες που αφορούν στην απαγόρευση του καπνίσματος σε δημόσιους χώρους, την απογόρευση διαφήμισης του καπνού, την αύξηση της τιμής του καπνού, την ευκρινή σήμανση στα πακέτα τσιγάρων, την πρόληψη του καπνίσματος και την βοήθεια στους καπνιστές για την διακοπή του καπνίσματος. Στην πράξη, έχει εφαρμοστεί στο μέγιστο βαθμό σε λιγότερο από 20% του πληθυσμού.
Πηγές
SMOKEHAZ – European Lung Foundation
Smoking, vaping, HTP, NRT and snus in Greece — Global State of Tobacco Harm Reduction
Σημαντικά δεδομένα για το κάπνισμα – Εθνικός Οργανισμός Δημόσιας Υγείας
