Ένα νεο ενημερωτικό δελτίου του ΠΟΥ Ευρώπης (WHO/Europe) που δημοσιεύθηκε 18/6/25 ανανεώνει τις βασικές αρχές σχετικά με τη διατροφή και τη διατήρηση ενός υγιεινού τρόπου ζωής:
🥦 Η σημασία μιας υγιεινής και ισορροπημένης διατροφής
Η υγιεινή διατροφή σε όλη τη διάρκεια της ζωής βοηθά στην πρόληψη κάθε μορφής υποθρεψίας, καθώς και πολλών μη μεταδοτικών νοσημάτων (ΜΜΝ). Η σύσταση μιας υγιεινής διατροφής εξαρτάται από την ηλικία, το φύλο, τον τρόπο ζωής, τη φυσική δραστηριότητα, το ατομικό ιστορικό, πιθανή λήψη φαρμάκων αλλά και τη διαθεσιμότητα των τροφίμων, τα τοπικά τρόφιμα και τις διατροφικές παραδόσεις.
Όμως, οι βασικές αρχές παραμένουν ίδιες.
📋 Βασικές αρχές υγιεινής διατροφής (σύμφωνα με τον ΠΟΥ)
- Τρώτε ποικιλία τροφών: λαχανικά, φρούτα, όσπρια, ξηρούς καρπούς, δημητριακά ολικής άλεσης.
- Κατανάλωση τουλάχιστον 400 γρ. (5 μερίδες) φρούτων&λαχανικών καθημερινά.
- Περιορισμός της πρόσληψης ελεύθερων σακχάρων σε <10% (ιδανικά <5%) της ημερήσιας ενέργειας.
- Περιορισμός της πρόσληψης λίπους σε <30% της ημερήσιας ενέργειας, κορεσμένων λιπαρών <10% και trans λιπαρών <1%.
- Αντικατάσταση κορεσμένων/trans λιπαρών με πολυακόρεστα (π.χ. από ψάρι, ξηρούς καρπούς, φυτικά έλαια).
- Λιγότερο αλάτι: <5 γρ/ημέρα – χρησιμοποιείτε ιωδιούχο αλάτι.
👶 Διατροφή για βρέφη & παιδιά
- Αποκλειστικός θηλασμός για τους πρώτους 6 μήνες ζωής.
- Από 6 μηνών: εισαγωγή συμπληρωματικών τροφών χωρίς πρόσθετο αλάτι ή ζάχαρη
🤰 Διατροφή για εγκύους & θηλάζουσες
Η καλή διατροφή είναι κρίσιμη πριν και κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης και του θηλασμού, για τη στήριξη της υγείας μητέρας και παιδιού.
👵 Υγιεινή διατροφή για υγιή γήρανση
Η φυσική κατάσταση και η διατροφή στην τρίτη ηλικία επηρεάζουν την υγεία, τη λειτουργικότητα, την κινητικότητα και την ανεξαρτησία. Αν και οι συνήθειες της νεότητας παίζουν ρόλο, και οι επιλογές στη μεγαλύτερη ηλικία είναι εξίσου σημαντικές.
⚖️ Διατήρηση υγιούς βάρους
Ο ΠΟΥ προτείνει Δείκτη Μάζας Σώματος (BMI) μεταξύ 18.5 και 25. Υψηλότερες τιμές αυξάνουν τον κίνδυνο για:
- καρδιαγγειακά
- διαβήτη
- καρκίνο
- οστεοαρθρίτιδα
🧮 Υπολογισμός BMI:
BMI = Βάρος (kg) / Ύψος² (m²)
π.χ. 70 / 1.75² = 22.9
| BMI | Διατροφική κατάσταση |
| <18.5 | Ελλιποβαρές |
| 18.5–24.9 | Φυσιολογικό βάρος |
| 25.0–29.9 | Προ-παχυσαρκία |
| 30.0–34.9 | Παχυσαρκία τάξη I |
| 35.0–39.9 | Παχυσαρκία τάξη II |
| >40 | Παχυσαρκία τάξη III |
🍷 Λιγότερο αλκοόλ είναι καλύτερα – το καθόλου είναι το καλύτερο
Το αλκοόλ είναι τοξική ουσία με ψυχοδραστική και εξαρτησιογόνο δράση. Συνδέεται με πάνω από 200 παθήσεις, όπως:
- ηπατικές νόσοι
- τραυματισμοί
- καρκίνοι
- καρδιαγγειακά
- HIV/AIDS
Όσο περισσότερο καταναλώνεται, τόσο μεγαλύτερος ο κίνδυνος.
🏥Εκτός από το άτομο, χώρες και κοινωνίες πρέπει να αναλάβουν ή να εντατικοποιήσουν τις δράσεις τους:
Απαιτούνται πολιτικές με γρήγορο όφελος για την πρόληψη:
- καρδιαγγειακών νοσημάτων
- διαβήτη
- καρκίνων
3 σημαντικά μέτρα για διατροφή:
- Αναδιαμόρφωση προϊόντων: μείωση trans λιπαρών, κορεσμένων λιπαρών, ζάχαρης, αλατιού.
- Ετικέτες τροφίμων (front-of-pack labelling).
- Καμπάνιες ενημέρωσης και αλλαγής συμπεριφοράς.
📎 Πηγή: WHO Europe – Nutrition: Maintaining a Healthy Lifestyle
*Το παραπάνω άρθρο δεν αποτελεί εξατομικευμένη ιατρική συμβουλή. Συμβουλεύτείτε τον θεράπων σας και ειδικούς επαγγελματίες για την υγεία σας και τη διατροφή σας.
