- Σχετίζεται το κάπνισμα με την ανάπτυξη σακχαρώδους διαβήτη;
Το κάπνισμα αυξάνει τον κίνδυνο προ-διαβήτη και διαβήτη στο γενικό πληθυσμό, όπως δείχνουν σχετικές μελέτες, χωρίς διαφορές στα δύο φύλα. Πιο συγκεκριμένα, υπάρχουν σαφείς ενδείξεις ότι το ενεργό κάπνισμα αυξάνει τον κίνδυνο τόσο του προ-διαβήτη όσο και του σακχαρώδους διαβήτη. Η σχέση μεταξύ ενεργού καπνίσματος και προ-διαβήτη επισημάνθηκε σε μια μεγάλη συγχρονική ανάλυση 2.142 υγιών ενηλίκων. Σε σύγκριση με τους μη καπνιστές, οι τωρινοι καπνιστές είχαν πιθανότητα (OR) για προ-διαβήτη 1,82 (95% διάστημα εμπιστοσύνης [CI], 1,39-2,38). Πρόσφατη μελέτη από τη Σουηδία δείχνει ότι όχι μόνο το τρέχον αλλά και το κάπνισμα στο παρελθόν σχετίζονται με αυξημένο κίνδυνο διαβήτη τύπου 2 σε μεσήλικες και ηλικιωμένους ανθρώπους.
2. Πόσο καπνίζουν οι ασθενείς με ΣΔ;
Παρολο που οι μελέτες που συνέκριναν τον επιπολασμό της χρήσης καπνού σε ασθενείς με διαβήτη συγκριτικά με μη ασθενείς βρήκαν ότι οι ασθενείς με διαβήτη τύπου 2 είχαν 26% λιγότερες πιθανότητες να κάνουν χρήση καπνού, πολλοί ασθενεις με διαβήτη συνεχίζουν να καπνίζουν.
3. Είναι επικίνδυνο να καπνίζεις ενώ πάσχεις από ΣΔ;
Ναι. Μεταξύ των ατόμων με διαβήτη, το κάπνισμα έχει βρεθεί ότι αυξάνει τον κίνδυνο θνητότητας από όλες τις αιτίες και επιδεινώνει τις χρόνιες διαβητικές επιπλοκές και τον γλυκαιμικό έλεγχο.
4. Με ποιους μηχανισμούς προκαλεί βλάβη το κάπνισμα στον ΣΔ;
Αν και τα τρέχοντα στοιχεία δείχνουν ότι το κάπνισμα αυξάνει την αντίσταση στην ινσουλίνη τόσο σε υγιή άτομα όσο και σε άτομα με σακχαρώδη διαβήτη, οι ακριβείς μηχανισμοί πίσω από την αντίσταση στην ινσουλίνη που προκαλείται από το κάπνισμα δεν έχουν ακόμη διευκρινιστεί. Πιθανά οφείλεται εν μέρει στην αυξημένη αύξηση ορμονών όπως την κορτιζόλη.
5. Έχει όφελος η διακοπή του καπνίσματος στον ΣΔ;
Μια ενδιαφέρουσα, μετα-ανάλυση έδειξε ότι όσον αφορά στη μείωση του καρδιαγγειακού κινδύνου η διακοπή του καπνίσματος είχε το μεγαλύτερο όφελος συγκριτικά με άλλες παρεμβάσεις. Αυτό σημαίνει ότι η διακοπή καπνίσματος σε ασθενείς με διαβήτη πρέπει να αποτελεί μια από τις πρώτες προτεραιότητες.
+1 Ποιές μέθοδοι υπάρχουν για την διακοπή του καπνίσματος στον ΣΔ;
Οι συμπεριφορικές παρεμβάσεις διακοπής του καπνίσματος που χρησιμοποιούνται στον διαβητικό πληθυσμό είναι παρόμοιες με εκείνες που χρησιμοποιούνται στον γενικό πληθυσμό και περιλαμβάνουν: σύντομες παρεμβάσεις που παρέχονται από τον επαγγελματία υγείας (π.χ. συμβουλές από γιατρό ή νοσηλευτή), “εντατικοποιημενη” συμβουλευτική που παρέχεται σε ατομική βάση ή σε ομάδα, συμπεριλαμβανομένης της κινητοποιού συνέντευξης, της παρεμβάσης μέσω γραπτών μηνυμάτων, τις γραμμές βοήθειας διακοπής, την παροχή υλικού αυτοβοήθειας (π.χ. γραπτό υλικό, βίντεο, εφαρμογές τηλεφώνου), την ψυχοθεραπεία, τη σωματική δραστηριότητα και τη φαρμακοθεραπεία. Οι φαρμακολογικές θεραπείες πρώτης γραμμής για τη διακοπή του καπνίσματος στο γενικό πληθυσμό περιλαμβάνουν θεραπεία υποκατάστασης νικοτίνης (NRT), τη βαρενικλίνη και τη βουπροπιόνη, οι οποίες στοχεύουν στη μείωση των συμπτωμάτων στέρησης νικοτίνης (π.χ. ανησυχία, άγχος, αυξημένη όρεξη, αϋπνία), διευκολύνοντας έτσι τη διακοπή του καπνίσματος. Προκειμένου να μειωθεί ο κίνδυνος υποτροπής του καπνίσματος, συνιστάται θεραπεία για τη διακοπή του καπνίσματος για τουλάχιστον 3 μήνες.
Disclaimer: Το παρόν άρθρο σκοπεύει στην γενικότερη ενημέρωση του κοινού σε θέματα υγείας και πρόληψης. Δεν αποτελεί ιατρική συμβουλή. Παρακαλούμε συμβουλευθείτε τον θεράποντα ιατρό σας ή άλλους αρμόδιους επαγγελματίες υγείας για εξατομικευμένη φροντίδα.
Πηγές:
Smoking and diabetes interplay: A comprehensive review and joint statement – ScienceDirect