- Πως μπορούμε να προλάβουμε τη γρίπη και τις επιπλοκές της; Η γρίπη είναι μεταδοτική νόσος του αναπνευστικού. Οφείλεται στους ιούς της γρίπης και μπορεί να προκαλέσει από ήπια έως σοβαρή και, σπανιότερα, θανατηφόρο νόσο. Η πλειοψηφία των ατόμων που θα μολυνθεί συνήθως αναρρώνει πλήρως. Οι ομάδες εκείνες του πληθυσμού που βρίσκονται σε αυξημένο κίνδυνο για επιπλοκές είναι οι ηλικιωμένοι, τα πολύ μικρά παιδιά, οι έγκυες γυναίκες, καθώς επίσης και άνθρωποι ανεξαρτήτως ηλικίας με ορισμένα χρόνια νοσήματα. Σημαντικά προληπτικά μέτρα για τον περιορισμό εξάπλωσης της γρίπης είναι η εφαρμογή μέτρων ατομικής υγιεινής, με κυριότερο το τακτικό πλύσιμο χεριών και η αποφυγή συγχρωτισμού σε μη καλά αεριζόμενους και κλειστούς χώρους. Φυσικά ο πιο αποτελεσματικός τρόπος πρόληψης της γρίπης είναι ο εμβολιασμός με το αντιγριπικό εμβόλιο, το οποίο όταν χορηγηθεί με τον κατάλληλο τρόπο και στον κατάλληλο χρόνο, μας προφυλάσσει από τη μετάδοση της γρίπης, και το σημαντικότερο συμβάλλει κατά κύριο λόγο στην αποφυγή των σοβαρών επιπλοκών της νόσου.
- Πότε πρέπει να γίνεται ο εμβολιασμός; Ο εμβολιασμός πρέπει να γίνεται κάθε χρόνο κατά το χρονικό διάστημα Οκτωβρίου-Νοεμβρίου. Χρειάζονται περίπου 2 εβδομάδες από τον εμβολιασμό ώστε ο οργανισμός να δημιουργήσει προστατευτικά αντισώματα για τη γρίπη. Παρόλο που ο καλύτερος χρόνος για εμβολιασμό είναι η περίοδος Οκτωβρίου-Νοεμβρίου, μπορεί κάποιος να εμβολιαστεί και αργότερα, εάν ανήκει στις ευπαθείς ομάδες και γενικότερα αν για κάποιο λόγο δεν εμβολιάστηκε έγκαιρα.
- Πρέπει να γίνεται επαναληπτική δόση; Στους ενήλικες αρκεί να γίνεται μόνο μία δόση εμβολίου κάθε χρόνο. Μελέτες έχουν δείξει ότι επαναληπτική δόση του εμβολίου γρίπης δεν προσφέρει στην βελτίωση της ανοσίας. Στα παιδιά ηλικίας μικρότερης των 9 ετών που εμβολιάζονται για πρώτη φορά κατά της γρίπης, πρέπει να γίνονται δύο δόσεις εμβολίου, σε διάστημα τουλάχιστον ενός μήνα η μία από την άλλη.
- Ποιές είναι οι συστάσεις για αντιγριπικό εμβολιασμό σε ενήλικες στην Ελλάδα;. Σύμφωνα με το πρόγραμμα εμβολιασμών στη χώρα μας το εμβόλιο της γρίπης, χορηγείται σε άτομα ηλικίας 60 ετών και άνω και σε ενήλικες με έναν ή περισσότερους από τα κάτωθι χρόνια νοσήματα ή επιβαρυντικούς παράγοντες:
o Χρόνια νοσήματα αναπνευστικού, όπως άσθμα, χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια.
o Χρόνια καρδιακά νοσήματα.
o Ανοσοκαταστολή (κληρονομική ή επίκτητη).
o Μεταμόσχευση οργάνων και μεταμόσχευση μυελού των οστών.
o Δρεπανοκυτταρική αναιμία και άλλες αιμοσφαιρινοπάθειες.
o Σακχαρώδη διαβήτη ή άλλο χρόνιο μεταβολικό νόσημα.
o Χρόνια νεφροπάθεια.
o Χρόνιες παθήσεις ήπατος.
o Νευρολογικά ή νευρομυϊκά νοσήματα.
o Σύνδρομο Down.
o Έγκυες γυναίκες ανεξαρτήτως ηλικίας κύησης, λεχωΐδες και θηλάζουσες.
o Άτομα με νοσογόνο παχυσαρκία (Δείκτη Μάζας Σώματος >40 kg/m2).
o Άτομα που βρίσκονται σε στενή επαφή με παιδιά μικρότερα των 6 μηνών ή φροντίζουν ή διαβιούν με άτομα με υποκείμενο νόσημα που αυξάνει τον κίνδυνο επιπλοκών της γρίπης.
o Κλειστοί πληθυσμοί, όπως προσωπικό και εσωτερικοί σπουδαστές (σχολείων, στρατιωτικών και αστυνομικών σχολών, ειδικών σχολείων κ.λπ.), νεοσύλλεκτοι (όταν η κατάταξή τους συμπίπτει με την περίοδο της εποχικής γρίπης), ιδρύματα χρονίως πασχόντων και μονάδες φιλοξενίας ηλικιωμένων, καταστήματα κράτησης κ.α.
o Εργαζόμενοι σε χώρους παροχής υπηρεσιών υγείας (ιατρονοσηλευτικό προσωπικό, λοιποί εργαζόμενοι, φοιτητές επαγγελμάτων υγείας σε κλινική άσκηση) και σε κέντρα διαμονής προσφύγων – μεταναστών.
o Άστεγοι.
o Κτηνίατροι, πτηνοτρόφοι, χοιροτρόφοι, εκτροφείς και γενικά άτομα που έρχονται σε συστηματική επαφή με πτηνά ή χοίρους.
5. Ποιές είναι οι εθνικές συστάσεις για αντιγριπικό εμβολιασμό στα παιδιά;
Χορηγείται σε υγιή βρέφη και παιδιά ηλικίας 6 μηνών ως 5 ετών. Επίσης, οι συστάσεις της ΕΕΕ σχετικά με τον αντιγριπικό εμβολιασμό περιλαμβάνουν τον εμβολιασμό παιδιών ηλικίας > 6 μηνών που ανήκουν στις παρακάτω ομάδες υψηλού κινδύνου:
• Χρόνια νοσήματα αναπνευστικού, όπως άσθμα • Καρδιακή νόσο με σοβαρή αιμοδυναμική διαταραχή • Ανοσοκαταστολή (κληρονομική ή επίκτητη) • Μεταμόσχευση οργάνων και μεταμόσχευση μυελού των οστών • Δρεπανοκυτταρική αναιμία (και άλλες αιμοσφαιρινοπάθειες) • Σακχαρώδη διαβήτη ή άλλο χρόνιο μεταβολικό νόσημα • Χρόνια νεφροπάθεια • Χρόνιες παθήσεις ήπατος • Νευρολογικά-νευρομυϊκά νοσήματα • Σύνδρομο Down • Παιδιά με παχυσαρκία (ΔΜΣ >95ηΕΘ) • Παιδιά που παίρνουν ασπιρίνη μακροχρόνια (π.χ. για νόσο Kawasaki, ρευματοειδή αρθρίτιδα και άλλα) • Παιδιά που βρίσκονται σε στενή επαφή με παιδιά μικρότερα των 6 μηνών ή διαβιούν με άτομα με υποκείμενο νόσημα, που αυξάνει τον κίνδυνο επιπλοκών της γρίπης • Παιδιά που είναι εσωτερικοί σπουδαστές ή διαβιούν σε ιδρύματα χρονίως πασχόντων ή καταστήματα κράτησης.
6. Γιατί πρέπει να κάνουμε το εμβόλιο της γρίπης κάθε χρόνο; Επειδή κάθε χρόνο οι ιοί της γρίπης μπορεί να είναι διαφορετικοί και τα εμβόλια προσαρμόζονται ανάλογα. Όταν οι ιοί της γρίπης που περιλαμβάνει το εμβόλιο είναι παρόμοιοι με τους ιούς που κυκλοφορούν τη συγκεκριμένη περίοδο, είναι πολύ αποτελεσματικό. Από μελέτες που έχουν γίνει, έχει δειχθεί ότι προστατεύεται από τη νόσο το 70-90% των ατόμων που εμβολιάζονται. Στους ηλικιωμένους και σε αυτούς που πάσχουν από σοβαρά χρόνια νοσήματα το εμβόλιο συχνά είναι λιγότερο αποτελεσματικό, αλλά ακόμη και σε αυτές τις περιπτώσεις μειώνει τις εισαγωγές στο νοσοκομείο και τους θανάτους από επιπλοκές.
7. Πότε χορηγούνται τα ενισχυμένα εμβόλια για τη γρίπη; Τα ενισχυμένα τετραδύναμα αδρανοποιημένα εμβόλια QIV-HD (εμβόλιο υψηλής δόσης) και aQIV (εμβόλιο με ανοσοενισχυτικό) συνιστώνται στα άτομα ηλικίας 65 ετών και άνω έναντι του συμβατικού εμβολίου γρίπης, τονίζεται όμως ότι εφόσον δεν υπάρχει διαθεσιμότητα, ο αντιγριπικός εμβολιασμός δεν πρέπει να καθυστερεί και συνιστάται να διενεργείται με οποιοδήποτε εμβόλιο.Σε συνθήκες περιορισμένης διαθεσιμότητας η ΕΕΕ συνιστά την προτεραιοποίση του εμβολιασμού με τα ενισχυμένα εμβόλια των ατόμων 75 ετών και άνω λόγω ανοσογήρανσης.
8. Μπορεί να γίνει συνχορήγηση με το εμβόλιο κατά του κορωνοϊού: Το αντιγριπικό εμβόλιο μπορεί να χορηγηθεί και την ίδια μέρα με το εμβόλιο κατά του κορωνοϊού – αλλά σε διαφορετικά ανατομικά σημεία- όπως και οποιαδήποτε άλλη μέρα πριν και μετά το εμβόλιο κατά του κορωνοϊού.
9. Μπορεί να γίνει αντιγριπικός εμβολιασμός αν υπάρχει λοίμωξη αναπνευστικού; Συμπτωματικοί ασθενείς με λοίμωξη COVID-19 ή άλλη λοίμωξη του αναπνευστικού πρέπει να αναβάλλουν τον εμβολιασμό τους μέχρι να υφεθεί η συμπτωματολογία της νόσου.
+1 Ποιο εμβόλιο είναι κατάλληλο για τον καθένα; Χρειάζεται να συνταγογραφηθούν; Συγκεκριμένες ενδείξεις και εξαιρέσεις υπάρχουν ανάλογα με την ηλικία, το ατομικό ιστορικό, πιθανή ανοσοκαταστολή, κατάσταση εγκυμοσύνης ή παρουσία χρονίων νοσημάτων ή αλλεργίας. Σε κάθε περίπτωση η συννενόηση με τον θεράπων ιατρό είναι αναγκαία. Τα “ανοσοενισχυμένα” εμβόλια χρειάζεται να συνταγογραφηθούν από τον γιατρό σας σε αντίθεση με τα κλασικά (συμβατικά) για τα οποία δε χρειάζονται συνταγογράφηση. Σε κάθε περίπτωση διατίθενται με μηδενική συμμετοχή.
Πηγές:
Εθνική Επιτροπή Εμβολιασμών – Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμών Ενηλίκων 2024, Έκδοση 1.2
Εγκύκλιος-αντιγριπικου-2024-2025.pdf
Seasonal Flu Vaccine Basics | Influenza (Flu) | CDC
2021_metra-prolipsis-sxolikes-monades-gripi.pdf
ΕΘΝΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΜΒΟΛΙΑΣΜΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ-ΕΦΗΒΩΝ 2024 92ΞΕ465ΦΥΟ-9Σ3 (4).pdf
Συντμήσεις
aQIV: Τετραδύναμο αδρανοποιημένο εμβόλιο γρίπης με ανοσοενισχυτικό MF59.
QIV-HD: Τετραδύναμο αδρανοποιημένο εμβόλιο υψηλής δόσης.
QIVe: Τετραδύναμο αδρανοποιημένο συμβατικό εμβόλιο παρασκευαζόμενο με επώαση σε ωά ορ
νίθων.
QIVc: Τετραδύναμο αδρανοποιημένο εμβόλιο παρασκευαζόμενο σε κυτταροκαλλιέργειες.
